ขนาดความหนาของท่อ

สวัสดีครับชาวเพจ PNS ทุกท่าน วันนี้เราจะพาทุกท่านไปรู้จักกับการบอกขนาดความหนาของท่อโลหะที่ใช้ในกระบวนการผลิตในโรงงาน ว่ามีวิธีบอกความหนาแบบใด แบบไหนเป็นที่นิยมใช้ รายละเอียดปลีกย่อยเป็นอย่างไร เราไปดูกันครับ

การบอกขนาดความหนาของท่อ
การบอกขนาดความหนาของท่อโลหะ โดยส่วนใหญ่แล้วจะนิยมบอกเป็นเลขระบุความหนา (Schedule number) ในระบบมาตรฐานของประเทศสหรัฐอเมริกา โดยท่อเหล็กกล้าคาร์บอน จะมีขนาดความหนาของท่อตามเลขระบุความหนาดังนี้ 5, 10, 20, 30, 40, 60, 80, 100, 120, 140 และ 160 ซึ่งเป็นขนาดความหนามาตรฐานของท่อ (Standard weight wall thickness, STD) โดยตัวเลขที่มากขึ้นก็คือความหนาท่อที่มากขึ้นนั่นเอง
เมื่อขนาดความหนาท่อเพิ่มขึ้น ท่อนั้นจะมีความแข็งแรงเพิ่มขึ้นและหนักขึ้นด้วยเนื่องจากมีเนื้อวัสดุเพิ่มขึ้น ทำให้ใช้งานได้ในงานที่มีความดันสูงขึ้น และมีความปลอดภัยเพิ่มมากขึ้นด้วย อย่างไรก็ตามท่อที่มีความหนาเพิ่มขึ้นก็จะมีราคาสูงขึ้นด้วยทั้งในการผลิตท่อและการติตตั้ง
โดยทั่วไปขนาดความหนาของท่อที่เลขระบุความหนา 40 จะเป็นที่นิยมใช้งานมากที่สุด ในขณะที่ความหนาของท่อที่เลขระบุความหนา 5, 60, 100, 120 และ 140 นั้นแทบจะไม่ได้ใช้ สำหรับการบอกขนาดความหนาในกรณีของท่อเหล็กกล้าไร้สนิม (Stainless steel) จะมีการเพิ่มตัวอักษร S ไว้หลังเลขระบุความหนา เช่น 40S โดยจะมีขนาดความหนาเช่นเดียวกับท่อเหล็กกล้าคาร์บอนที่เลขระบุความหนาเดียวกันในท่อขนาด NPS 1/8” ถึง 12” ยกเว้นที่ขนาดท่อ 12” ที่เลขระบุความหนา 40.
นอกจากนี้ยังมีตัวอักษรย่อภาษาอังกฤษที่ใช้บอกขนาดความหนาของท่อนอกเหนือจากขนาดท่อตามมาตรฐานทั่วไป ได้แก่ XS ซึ่งย่อมาจาก Extra strong wall thickness (ความหนาท่อแบบแข็งแรงพิเศษ) และ XXS ซึ่งย่อมาจาก Double extra strong wall thickness (ความหนาท่อแบบแข็งแรงพิเศษสองเท่า)

ดังนั้นวิศวกรที่ทำงานเกี่ยวกับระบบท่อ จำเป็นต้องมีการทบทวนมาตรฐานต่างๆอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้มั่นใจได้ว่าการออกแบบ การคำนวณ การผลิตและติดตั้ง ตลอดจนการใช้งาน การตรวจสอบและการบำรุงรักษา ซ่อมแซม ให้เป็นไปอย่างถูกต้องตามมาตรฐานล่าสุดกันนะครับ

หากถูกใจบทความฝากกดไลก์กดแชร์ และฝากกดติดตามเพจ PNS ด้วยนะครับ

ขอบคุณข้อมูลดีๆ จาก รศ.ดร.เสกศักดิ์ อัสวะวิสิทธิ์ชัย